25 กรกฎาคม 2568 - สภาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งประเทศไทย (DCT) โดย นายลักษมณ์ เตชะวันชัย รองประธานสภาดิจิทัลฯ และประธานพันธกิจด้านดิจิทัลเพื่อความยั่งยืน พร้อมด้วย ดร.ภาณุภณ พสุชัยสกุล คณะกรรมการสมาคมสมาพันธ์โอเพนซอร์สแห่งประเทศไทย (TOSF) ได้ร่วมบรรยายในหัวข้อ “เทคโนโลยีง่าย ๆ ที่ใคร ๆ ก็เข้าถึงได้” ในงานเสวนาและแลกเปลี่ยนเรียนรู้โครงการ “ดีไซน์ด้วยใจ เพื่อผู้ใช้ที่รัก” ณ อาคารนวมินทรราชินี คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและนวัตกรรมดิจิทัล โดยมีกลุ่มผู้สูงอายุและนักเรียนจากโรงเรียนผู้สูงอายุเข้าร่วมกว่า 40 ท่าน

นายลักษมณ์ เตชะวันชัย รองประธานสภาดิจิทัลฯ เน้นย้ำถึงภารกิจของสภาดิจิทัลฯ ในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ สังคม และคุณภาพชีวิตของคนไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของ ดิจิทัลเพื่อความยั่งยืน (Digital Sustainability) และบทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัลในการสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติ (SDGs) ทั้งในด้านการส่งเสริมสุขภาพที่ดี การศึกษาที่เท่าเทียม ความเท่าเทียมทางเพศ และการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เป็นต้น

นายลักษมณ์ กล่าวถึงสถานการณ์ของประเทศไทยที่กำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มตัว โดยในปี 2566 มีผู้สูงอายุ (60 ปีขึ้นไป) ราว 13.6 ล้านคน คิดเป็นเกือบ 20% ของประชากรทั้งหมด และคาดการณ์ว่าจะเพิ่มขึ้นเป็น 24.76% ภายในปี 2572 แม้ว่าผู้สูงอายุจะเข้าถึงเทคโนโลยีดิจิทัลมากขึ้นหลังโควิด-19 แต่ยังคงมีผู้สูงอายุถึง 41.7% ที่ไม่ได้ใช้อินเทอร์เน็ต สาเหตุหลักคือ ขาดความรู้ ทักษะ และ ความจำเป็นในการใช้งาน 

“เทคโนโลยีดิจิทัลมีบทบาทสำคัญในการยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในหลายด้าน เช่น การดูแลสุขภาพผ่าน Telemedicine การติดต่อสื่อสาร การเรียนรู้และการพัฒนาตนเอง การสร้างรายได้ออนไลน์ เป็นต้น ทั้งนี้ สภาดิจิทัลฯ จึงมีการส่งเสริมการเข้าถึงบริการดิจิทัลอย่างเท่าเทียม สำหรับกลุ่มผู้เปราะบาง เช่น ผู้พิการและผู้สูงอายุ รวมถึงการสร้างระบบนิเวศเพื่อป้องกันภัยคุกคามออนไลน์”

ดร.ภาณุภณ พสุชัยสกุล คณะกรรมการสมาคมสมาพันธ์โอเพนซอร์สฯ ให้ความรู้เกี่ยวกับแนวทางการออกแบบเว็บไซต์เพื่อให้ทุกคนเข้าถึงได้ (Web Content Accessibility Guidelines - WCAG) โดยเน้นหลักการสำคัญ 4 ประการ ได้แก่ การรับรู้ได้ (Perceivable) ความเข้าใจง่าย (Understandable) การใช้งานได้จริง (Operable) และ ความมั่นคงของระบบ (Robust) นอกจากนี้ยังได้แนะนำเครื่องมือช่วยตรวจสอบการเข้าถึงเว็บไซต์ เช่น AChecker และ WAVE เพื่อให้มั่นใจว่าเนื้อหาและฟังก์ชันการทำงานของเว็บไซต์สามารถเข้าถึงได้โดยผู้ใช้งานทุกกลุ่ม

“สถานการณ์ภัยออนไลน์ที่มักเกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ เช่น การถูกหลอกโดยแก๊งคอลเซ็นเตอร์ การได้รับข่าวปลอมผ่านสื่อสังคมออนไลน์ การถูกหลอกจากการซื้อของออนไลน์ และ การถูกชักชวนให้ลงทุนที่นำไปสู่การสูญเสีย ข้อมูลเหล่านี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการสร้างสภาพแวดล้อมดิจิทัลที่เข้าถึงได้และปลอดภัยยิ่งขึ้นสำหรับทุกคน” 

โครงการ “ดีไซน์ด้วยใจ เพื่อผู้ใช้ที่รัก” จัดขึ้นโดยศูนย์วิจัยพหุสหบูรณาการและการออกแบบจัดการองค์กรนวัตกรรมเทคโนโลยีสมัยใหม่ (ซินโนเทค ฮับ) สังกัดสำนักวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างพื้นที่แลกเปลี่ยนองค์ความรู้และประสบการณ์ เชื่อมโยงเครือข่ายความร่วมมือ และพัฒนาต้นแบบเว็บไซต์ที่ใช้งานได้จริง สำหรับผู้สูงอายุให้กับสมาชิกโรงเรียนผู้สูงอายุบางขุนเทียน คณะทำงานเครือข่ายโรงเรียนผู้สูงอายุกรุงเทพฯ และบุคลากรของมหาวิทยาลัยฯ